سرو ابرکوه یزد سومین درخت قدیمی جهان در ایران بوده و نمادی از زندگی و زیبایی است. ابرکوه از قدیمی ترین شهرستان های استان یزد است و جاذبه های تاریخی و گردشگری بسیاری از جمله گنبد عالی، یخچال خشتی، خانه صولت، خانه آقازاده و بادگیر های آن را در خود جای داده است.
سرو ابرکوه یزد سومین درخت قدیمی جهان در ایران بوده و نمادی از زندگی و زیبایی است. ابرکوه از قدیمی ترین شهرستان های استان یزد است و جاذبه های تاریخی و گردشگری بسیاری از جمله گنبد عالی، یخچال خشتی، خانه صولت، خانه آقازاده و بادگیر های آن را در خود جای داده است.
درختان از جالب ترین موجودات روی زمین هستند. آنها نفس می کشند، واکنش نشان می دهند، احساس می کنند و رشد می کنند. اکنون درختی را تصور کنید که بیش از ۴۵۰۰ سال روی زمین زندگی کرده است.
هزاران سال آمده و رفته است و این درخت زندگی خود را حفظ کرده است، اگر می توانست صحبت کند حتما چیزهای زیادی برای گفتن داشت.
این درخت سرو در شهر ابرکوه در یزد زندگی می کند که یکی از قدیمی ترین شهرهای روی زمین است. این درخت، کند رشد و همیشه سبز است که در اواسط بهار شکوفا می شود و به همراه خانه تاریخی آقازاده و بادگیرهای معروف آن به یکی از اصلی ترین جاذبه های شهر ابرکوه یزد تبدیل شده است که هر ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به سوی خود می کشاند.
آنچه ما به طور حتم می دانیم این است که سرو به عنوان موجودی همیشه سبز همیشه نقش مهمی در فرهنگ ایران داشته است و می توان آن را به عنوان نمادی از زندگی و زیبایی در بسیاری از نقش برجسته های ایرانی مانند منقش های هخامنشی در تخت جمشید مشاهده کرد.
سرو در بسیاری از نمادها و شعرهای قدیمی فارسی نیز دیده می شود. با این حال، سرو ابرکوه به تنهایی یک مورد خاص است. اگر قصد سفر به شهر تاریخی یزد و شهرستان ابرکوه را داشته باشید، پیشنهاد می شود که فرصت بازدید از سرو ابرکوه را از دست نداده و از شنیدن افسانه هایی که در مورد آن وجود دارد غافل نشوید.
چرا بازدید از سرو ابرکوه یزد پیشنهاد می شود؟
• این سرو با شکوه به عنوان یکی از آثار طبیعی ملی ایران در سال ۱۳۸۳ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
• این درخت، کهن سال ترین موجود زنده جهان است که افسانه های زیادی در رابطه با آن وجود دارد.
• سرو یکی از نماد های مهم در ایران باستان به شمار می رود و بازدید از آن برای علاقمندان به تاریخ مناسب است.
تاریخچه سرو ابرکوه یزد
افسانه های بسیاری این درخت را احاطه کرده اند زیرا یکی از قدیمی ترین موجودات روی زمین است و در مکان خاصی نیز قرار دارد. طبق یک افسانه، نوح یا پسرش درخت را پس از طوفان بزرگ کاشتند. در مورد این درخت افسانه دیگری نیز وجود دارد که می گوید این درخت ابتدا توسط زرتشت کاشته شده است.
افسانه ها می گویند که این درخت روح خاصی دارد که می تواند هزار سال زنده بماند. تعیین سن دقیق درخت دشوار بوده است، اما قدمت آن بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال تخمین زده می شود. شرایط طبیعی مطلوب و موقعیت خوب آن دلیل اصلی ماندگاری درخت عنوان شده است.
تاریخ و افسانهها دربارهی سرو ابرکوه چه می گویند؟
سرو برجامانده از هزاران سال گذشته که با نام «پارسیک» نیز شناخته میشود، در جهان بسیار نادر و نماد سرزندگی و جاویدانی است. درواقع زرتشتیان دوران باستان به دلیل همیشه سبزبودن درخت سرو، اهمیت خاصی برای اینگونه گیاهی قائل بودهاند.
چنانچه در افسانههای تاریخی ایران گفته شده، سرو ابرکوه را زرتشت بزرگ کاشته و نمادی از اهورامزدا، خدای یگانه زرتشتی است اینگونه که:
گویند زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکو رسید، با دست خود بذر سرو بر این دشت فشاند و بر مردمان نوید داد که درختی در آن میان بماند تا ببیند درفش، فرزندش، بهرام، پادشاه صبح دم رستاخیز را کویر ابرکوه را که درمینوردی، به پیرترین ساکن کویرهای جهان خواهی رسید.
به همین دلیل، به آن سرو زرتشت هم میگویند و برای مردم از احترام و تقدس خاصی برخوردار است. برخی از مورخان معتقدند که نهال این درخت، توسط حضرت نوح کاشته شده و برخی دیگر گویند که یافث، پسر نوح نبی این درخت را کاشته است.
در سنگنوشتههای باستانی و نگارههای موجود از زمان هخامنشیان، حتی در طرحهای مینیاتوری ایرانی، برای نماد درخت، به طور خاص “سرو” را در نظر گرفتهاند. در نقشهای پارچهای نیز طرحهایی از گیاهی شبیه درخت سرو خمیده دیده میشود که بعدها در فرهنگ ایرانی به ترمه معروف شد.
در سفرنامههای معروفی از جمله سفرنامه مارکوپولو و حمدالله مستوفی نیز ردی از سرو ابرکوه دیده میشود. به این صورت که مارکوپولو در یکی از خاطرات سفرش به ایران نوشته است:
یکی از چند سروی که در ایران دیدهام سرو خوش بالای ابرکوه است که همچون آبشاری سبز از آسمان بر روی زمین تنیده ابرکوه فرو میآید و از هر طرف که وارد ابرکوه شوی، سرو کهنسال و پرطراوت مانند چراغ دریایی سبزی ما را به بندر دریای کویر و خورشید تابان فرا میخواند.
همچنین حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب که در سال 740 هجری قمری نوشته است، این چنین گفته است:
در آنجا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد. چنانچه سرو کشمیر و بلخ، شهرتی داشته و اکنون این از آن بلندتر و بزرگتر است.
مشخصات ظاهری سرو ابرکوه یزد
این درخت، قدیمی ترین میراث زنده ایران است که در قلب ایران زندگی می کند و دارای ارتفاع ۲۵-۲۸ متر است و تنه آن حدود ۴.۵ متر قطر دارد. شاخه های این درخت ۱.۸۵ متر قطر داشته و دور درخت را به شکل بسیار زیبایی احاطه کرده اند.
تاج این درخت چیزی در حدود ۱۴ متر است. تنه های درهم پیچیده و برگ های همیشه سبز سرو ابرکوه نوید زندگی را برای بازدیدکنندگان می دهد. این سرو در فضای باز قرار گرفته است و چند وقت پیش حصاری به دور آن کشیده شد تا به خوبی از آن محافظت شود.
هزینه و زمان پیشنهادی بازدید
همه روزه از ساعت ۸ صبح الی ۶ عصر می توانید به بازدید از این درخت بروید. همچنین برای بازدید از این جاذبه طبیعی باید هزینه بپردازید و مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از آن حدود ۲-۳ ساعت است.
نحوه دسترسی به سرو ابرکوه یزد
ابر کوه در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته است و در ارتفاع ۱۵۱۰ متری واقع شده است که به دلیل این درخت باشکوه مشهور است. بعد از گذشتن از تفت، اسلامیه و دهشیر به شهرستان ابرکوه می رسید. با تابلو های راهنمایی که در ابرکوه وجود دارد، می توانید خود را به آن رسانده و از دیدن این درخت شگفت انگیز لذت ببرید.
بهترین زمان سفر
یزد در منطقه ای کویری واقع شده و دارای آب و هوای گرم و خشک است بنابراین فصل های خنک سال مانند زمستان، پاییز و بهار زمان مناسبی برای سفر به این شهر است. فصل پاییز با رنگبندی زیبایی که دارد بهترین زمان سفر به ابرکوه و بازدید از سرو کهن آن به حساب می آید.
مکان ها و جاذبه های گردشگری و دیدنی نزدیک سرو ابرکوه یزد
خانه صولت: ۱.۲ کیلومتر
خانه تاریخی آقازاده: ۱.۳ کیلومتر
مسجد جامع ابرکوه: ۱.۴ کیلومتر
امامزاده احمد: ۱.۸ کیلومتر
یخچال خشتی: ۲.۸ کیلومتر
قلعه رباط: ۵.۲ کیلومتر
گنبد عالی: ۶.۲ کیلومتر
هتل ها و اقامتگاه های نزدیک به سرو ابرکوه یزد
اقامتگاه بوم گردی سرو کهن: ۱۴۰ متر
اقامتگاه بوم گردی حسین میرزا: ۱.۲ کیلومتر
مسافرخانه هتل عدالت: ۲.۳ کیلومتر
رستوران های نزدیک به سرو ابرکوه یزد
فست فود بوف: ۷۰۰ متر
پیتزا عمو یادگار: ۱ کیلومتر
رستوران مستوفی: ۱.۳ کیلومتر
رستوران ترنج: ۱.۸ کیلومتر
رستوران نایب ابرکوه: ۲.۵ کیلومتر
رستوران حاج غلام قاسمی: ۲.۵ کیلومتر