لیسانسه‌ها و دکترهای کشور بیکارند؛ دیپلم و زیر دیپلم شاغل/ آمار بیکاری زنان در مناطق مرزی فاجعه است

به گزارش خبرنگار اجتماعی زیرنویس، فاطمه عزیزخانی، کارشناس کار و دستمزد  گفت:نرخ بیکاری زنان دو برابر مردان است و این تقریبا روند همیشگی بازار کار است.

بازار کار کشور متناسب جذب زنان نیست

این تحلیلگر با تشریح سهم زنان در بازار کار افزود: سهم زنان در جمعیت غیر فعال هم بالاست و ۴۰ درصد زنان در سن کار غیر فعال هستند. این آمار نشان دهنده این است که ساختار بازار کار کشور به گونه ای نیست که متناسب برای زنان باشد.

زنان مجرد بازار کار بهتری دارند

 این کارشناس با اشاره به اینکه فضای اشتغال برای زنان مجرد مهیا تر است افزود:این نرخ مشارکت در زنان متاهل و مجرد تفاوت اساسی با  هم دارد،زنان متاهل به دلیل داشتن فرزند و همسر نرخ مشارکت پایین تری نسبت به زنان مجرد دارند.در حالی که نرخ مشارکت زنان مجرد پا به پای مردان است.

وی تاکید دارد: نقش مادری و فرزندآوری باعث می شود که زنان ما از بازار کار بیرون بیایند.

بیکاری فاجعه بار زنان در مناطق مرزی

این کارشناس با اشاره به نرخ بیکاری زنان در مناطق مرزی گفت: نرخ بیکاری چه در زنان و چه در مردان متفاوت در مناطق مرزی و کم برخوردار تفاوت بسیاری دارد به گونه ای که می توان گفت آمار بیکاری زنان در این مناطق  سر به فلک می کشد. 

قوانین باید بازنگری شود

وی معتقد است با توجه به اینکه ۵۰ درصد زنان در وضعیت آماده به کار هستند با توجه به شرایط فرهنگی و اقتصادی کشوراین شرایط نیازمند بازبینی  مجدد است.  

عزیزخانی با اشاره به بالابردن نرخ مشارکت زنان در بازار کار ادامه داد: زنان و مردان نیروی کار کشور هستند در حال حاضر مشارکت مردان در بازار کار خیلی بالاست و زنان سهم ناچیزی دارند،برای افزایش این مشارکت باید راهکارهایی مانند اصلاح قوانین و تسهیلات اشتغال در خانه برای زنان به کار برد. 

بیکاری در تحصیلکرده‌ها بیشتر است

این کارشناس با تشریح نرخ بیکاری جوانان افزود:نرخ بیکاری در افراد ۱۸ سال که با مدرک دیپلم وارد بازار کار می شوند پایین تر از افرادی است که با مدارک بالاتر مانند دکترا و کارشناسی ارشد هستند.افراد دیپلم و زیر دیپلم زودتر شاغل می شوند و نرخ بیکاری در کشور بیشتر شامل فراد دارای مدارک تحصیلی بالاست.

وی ساختار تولید و تمایل کارفرماها به جذب افراد کم مهارت با حقوق پائین را از عواملی نامید که در نرخ بیکاری در این مورد را کاهش داده است.

نقص در ساختار تولید 

این کارشناس معتقد است: ساختار تولید ما متناسب با نیروی متخصص تحصیلکرده و فناوری ها در تولید رشد نکرده است .تقاضای بازار کار در کشور به گونه ای است که برای افراد تحصیلکرده بستر مناسبی ندارد.

وی با اشاره به اینکه ساختار تولید در کشور به گونه ای نیست که متناسب با دانش افراد تحصیلکرده باشد اظهار کرد: از سویی داریم در دانشگاهها  افرادی را تربیت می کنیم که در بازار کار جایی ندارند مانند رشته های ادبیات فارسی و فلسفه و تاریخ ولی از سویی دیگر نیروی متخصص فنی و مهندسی تربیت کرده ایم که آنها هم به دلیل داشتن مدارک بالا در بازار کار جذب نمی شوند. 

دستمزد  پایین تحصیلکرده‌ها

عزیزخانی با گلایه از عملکرد بنگاههای تولیدی ادامه داد:دستمزدی که به این افراد متخصص پیشنهاد می شود متناسب به مدارک تحصیلی شان نیست و همین موضوع باعث شده ما در حوزه تولید عقبگرد داشته باشیم.

وی ادامه داد:فرد متخصص با مدرک دکترا که برای یک ردیف شغلی در واحد تولیدی ۳۰میلیون تومان پیشنهاد دستمزد دارد ترجیح می دهد در خانه بنشیند و با آن تخصصی که دارد در پروژه هایی  بدون اینکه ملزم به بستن قرار دادی شود و یا حضور فیزیکی در یک محیط کاری داشته باید مشارکت کند و درآمد بیشتری داشته باشد. 

عزیزخانی تاکید دارد: در دنیا رابطه میان نرخ مشارکت زنان و نرخ رشد اقتصادی رابطه u شکل است،با توجه به تحقیقاتی که خانم گلوریا گلدمن در ۲۰۲۳  انجام داده است.بر اساس این تحقیق تولید ناخالص داخلی رشد اقتصادی با نرخ مشارکت زنان رابطه u شکلی دارد.هرچه رشد اقتصادی پایین باشد مشارکت اقتصادی زنان پایین است،آن هم به این دلیل است که زنان به عنوان نیروی کم مهارت پابه پای خانواده کار می کند در خیلی کشورهای فقیر به این صورت است.در کف تابع u پایین ترین نرخ مشارکت را داریم که برای کشورهایی با نرخ مشارکت متوسط است که کار کرده زن را قبول ندارند و حتی بد می دانند که شاید کشور ما هم جزو این کشورها باشد.این کشورها آنچنان هم به نرخ اقتصادی نرسیده اند که زنان شان هم مهارت های خاصی داشته باشند.وقتی نرخ اقتصادی رشد می کند نرخ مشارکت زنان افزایش می یابد که مخصوص کشورهای توسعه یافته است.

زنان یقه سفید در کشورهای توسعه یافته

وی ادامه داد: در کشورهای توسعه یافته طبقه ای از زنان وجود دارند که به آنها یقه سفیدها اطلاق می شود.این زنان تحصیلکرده هایی ماهر با دانش بالا هستند که در نرخ اقتصادی هم تاثیر بالایی دارند.کشورهای توسعه یافته ورود این افراد را  به بازار کار می طلبد.

زنان تحصیلکرده در ایران نیروی ماهر به حساب نمی آیند

عزیزخانی گفت: در کشور خودمان هم زنان با تحصیلات بالا داریم ولی بحث عدم تطابق  شغلی رشته تحصیلی با ردیف شغلی  از مشکلات آنهاست .نرخ اقتصادی  در کشور متناسب با مشارکت زنان ما نیست. ولی هنوز به این مرحله نرسیدیم که از قشر تحصیلکرده زن  به عنوان یک نیروی ماهر بتوانیم استفاده کنیم.

وی افزود: مشاغل خانگی زنان،هم  موضوعی استکه در حوزه مشارکت اقتصادی زنان مغفول مانده که می توان از ظرفیت زنان تحصیلکرده در آنجا هم بهره برد.با توانمند سازی زنان تحصیلکرده می توان درمشاغل خانگی هم اقداماتی داشت که مشارکت زنان بالابرود و به رشد اقتصادی منجر شود.