عاصفه اله‌وردی در یادداشتی در ضمیمه خانواده امروز روزنامه اطلاعات نوشت: مهارت دوستیابی یکی از مهارتهای مهم زندگی هر کودک یا نوجوانی است. مادر و پدر، هر چقدرهم دانا و کاربلد باشند، برای فرزندشان کافی نیستند. او به دوستانی نیاز دارد که بتواند با آنها رابطه برقرار کند.برقراری رابطه درست در مدرسه و اجتماع، امکان‌پذیر نیست، […]
عاصفه اله‌وردی در یادداشتی در ضمیمه خانواده امروز روزنامه اطلاعات نوشت: مهارت دوستیابی یکی از مهارتهای مهم زندگی هر کودک یا نوجوانی است. مادر و پدر، هر چقدرهم دانا و کاربلد باشند، برای فرزندشان کافی نیستند.
او به دوستانی نیاز دارد که بتواند با آنها رابطه برقرار کند.برقراری رابطه درست در مدرسه و اجتماع، امکان‌پذیر نیست، مگر اینکه دوستان خوبی در محیط پیدا کنیم که همراهی و همدلی آنها قوت قلب خوبی برایمان باشد. اگر کودکتان نمی‌تواند دوستی پیدا کند، باید به او کمک کنید. در این مجال برایتان می‌گویم که از کجا شروع کنید و چگونه عمل کنید.
مشاهده‌گر باشید
برای مشاهده رفتارهای او زمان مناسبی را اختصاص بدهید. توانمندی‌ها و ناتوانایی‌های او را در برقراری یک رابطه بررسی کنید. اگر بتوانید یادداشت بردارید و براساس اولویت‌بندی پیش بروید، خیلی بهتر است. برای یادداشت‌برداری، مدت یک یا دو هفته بسته به موقعیت‌هایی که برای مشاهده دارید، تاریخ بزنید و دقیقاً بنویسید که در چه زمانی در چه مکانی و با چه افرادی چه رفتارهایی در زمینه دوستیابی و برقراری تعامل از فرزند خود دیده‌اید. سعی کنید آنچه را می‌بینید، بنویسید و نه حدسیات و قضاوت‌های خودتان را.
مهارتهای دوستیابی
مهمترین مهارت‌ها عبارتند از: همدلی، شناخت خود، تشخیص احساسات دیگران، نشان دادن درک طرف مقابل، شروع ارتباط، پیدا کردن موقعیت مناسب.
از لیستی که در روزهای مختلف تهیه کرده‌اید، سعی کنید بر اساس مهارتهای دوستیابی مشکل را تشخیص دهید. اینکه فرزند شما در کدام مهارت مشکل دارد. اگر بتوانید این موضوعات را اولویت بندی کنید و ببینید در درجه اول برای آموزش او چه مهارتی را باید در نظر بگیرید، بسیار کمک می‌کند. فرض کنید در سه مورد از چهار مورد متوجه شدید که او نمی‌داند رفتارش دیگری را آزرده کرده و باعث شده است رابطه‌ای به وجود نیاید؛ به همین دلیل نیاز به آموزش احساس‌ها و همدلی دارد.
مشکلات زمینه‌ای
یادتان باشد در مورد نبود مشکلات زمینه‌ای در فرزندتان حتماً با یک روانشناس مشورت کنید. مشکلات زمینه‌ای شامل اختلالات اضطرابی، وسواس، افسردگی، بیش فعالی و نقص توجه که موضوع آن از مهارتهای زندگی کاملاً جداست.
یادگیری مشاهده‌ای
برای کودکان در سنین سال‌های ابتدای دبستان و پایین‌تر، بسیار مهم است که خود شما الگوی خوبی برای برقراری ارتباط و تعامل با دیگران باشید. اگرخودتان هم همان ضعف‌ها را در رفتار نشان می‌دهید و فرزندتان دقیقاً دارد از شما پیروی می‌کند، باید تغییر رویه داشته باشید.
آموزش دهید
پس از اینکه مهارت مورد نظر را تشخیص دادید، می‌توانید برای آموزش بهتر زمان‌هایی را برای صحبت در مورد این مهارت با فرزندتان اختصاص دهید. از کتاب‌های مناسب کمک بگیرید. می‌توانید خودتان یا فرزندتان در کلاس مهارتهای زندگی شرکت کنید و اگر موضوع بسیار دشوار به نظر می‌رسد از یک روانشناس کمک بگیرید.
به او اعتماد به نفس بدهید
قرار نیست که با این کار برچسب تازه‌ای برای تحقیر او پیدا کرده باشید. بلکه باید به او نشان دهید که او را درک می‌کنید. مشکل او را می‌دانید و تلاش می‌کنید که به او کمک کنید. از این موضوع به عنوان نقطه ضعف استفاده نکنید و تصویر نامطلوبی را بر روی کودک خود نگذارید. باور کنید مهمترین موانع ارتباط بین شما همین چیزهاست.
اعتمادسازی
هرگز از آن چیزی که او برایتان تعریف کرده است، در مواقع عصبانیت علیه خودش استفاده نکنید، چرا که این کار پایان اعتماد او به شماست. برای به دست آوردن اعتماد او نشان دهید که طرف او هستید. تا او بتواند به راحتی و بدون هراس اتفاقاتی را که می‌افتد، برای شما تعریف کند. در این صورت نقاط قوت و ضعف او را بهتر می‌شناسید.
آموزش دهید
برای آموزش مهارت یکی یکی توضیح بدهید. مثال بزنید و در خانه تمرین کنید. وقتی کمی راه افتاد از او بخواهید آنها را در زندگی بیرون از خانه امتحان کند. نقش شما به عنوان مربی و راهنما بسیار تعیین کننده است.
قضاوت‌های دیگران
اگر فرزندتان در برقراری ارتباط با دیگران مساله‌ای دارد به او کمک کنید تا آن را برطرف کند. اگر تا مدتی دیگران به دیده سرزنش شما را نگاه می‌کنند، اهمیت ندهید. چرا که شما مسئول همه چیز نیستید. هیچکس به اندازه شما تشخیص نمی‌دهد که فرزندتان در چه شرایطی قرار دارد و رشد پیشرفت او را نمی‌بیند. در مواقع خشم خویشتندار باشید و بدون قضاوت‌های دیگران اجازه بدهید آزمون و خطا کند.
پیشرفت‌های او را بیان کنید
با این کار اعتماد به نفس او را بالا می‌برید و به او نشان می‌دهید که چقدر به او و پیشرفتش اهمیت می‌دهید. به این ترتیب باعث می‌شوید رابطه بهتری با شما داشته باشد. او به شما اعتماد می‌کند و احساس حمایتی که می‌دهید، پشتوانه اعتماد به‌نفس او خواهد بود.
موقعیت ایجاد کنید
دوستان فرزندتان را بشناسید. سعی کنید با خانواده‌ها ارتباط برقرار کنید. از آنها دعوت کنید به منزل شما بیایند و با هم به پیک نیک بروید. به این ترتیب هم دوستان فرزندتان را بهتر می‌شناسید، هم روی روابطش نظارت بهتری دارید و چه بسا موقعیت‌هایی بهتر برای دوستیابی و نگه داشتن روابط دوستانه‌اش در این میان پیدا می‌شود.
