کشف آثاری از مسجد در تخت جمشید

بر اساس یک پژوهش جدید باستان‌شناسی که نتایج آن به تازگی در شماره ۴ مجله «جامعه باستان‌شناسی ایران» به قلم حامد مولایی کردشولی و یونس زارع انتشار یافته، بقایای یک مسجد در شمال غربی کاخ آپادانای تخت جمشید واقع شده بود.

به گفته این پژهشگران، در تحقیقات انجام‌شده روی جرز‌های سنگی درگاه شمال غربی کاخ آپادانای تخت‌جمشید، سنگ‌نبشته‌ها و نقوشی مشاهده شد که از وجود یک مکان آیینی در این بنای بزرگ بازمانده از دوره هخامنشی نشان داشت.

مضمون این سنگ‌نبشته‌ها دعا و درخواست مغفرت الهی برای برخی کسان به زبان عربی و خط کوفی است. همچنین نام‌های مبارکه و نگاره‌ای که احتمالا یک قبله‌نما باشد، شناسایی شده است.

این پژوهشگران معتقدند شواهد موجود در این مکان با در کنار هم قرار گرفتن نوشته‌های مورخین، سفرنامه‌نویسان و سیاحان دوره اسلامی و همچنین شواهد و بقایای به‌دست‌آمده از کاوش‌های باستان‌شناسی که باستان‌شناسان غربی در گزارش‌های خود به آن اشاره کرده‌اند، بر درستی این فرض که «بخشی از آپادانای تخت‌جمشید زمانی در اوایل دوره اسلامی به یک مسجد تبدیل شده بود» تأکید دارد.

قبله‌نما و کتیبه کنار آن روی جرز غربی درگاه شمال غربی کاخ آپادانا

به گفته این باستان‌شناسان، کشف چنین مدارکی در تخت‌جمشید نشان می‌دهد که به بقایای کاخ آپادانا سازه‌های معماری مثل دیوار‌های خشتی یا سنگی اضافه نشده بود و استفاده دوباره از آن احتمالا فقط با خاکبرداری بخشی از بنای آپادانا صورت گرفته است.

به گفته این باستان‌شناسان، تختگاه پارسه پس از ویرانی، از دوره ساسانی، با نام «صد ستون» و پس از آن به «چهل ستون» و «چهل منار» و بعدا به «مسجد سلیمان» و «ملک سلیمان» و نهایتا به «عمارت جمشیدی» و «تخت جمشید» معروف می‌شود.

احتمالا پس از آنکه این مکان برای مدتی به مسجد تبدیل می‌شود و به دلایل نامعلوم که مسجد مذکور عمر زیادی نمی‌کند، یاد و خاطره آن با عنوان «مسجدِ سلیمان» در اذهان و افواه مردم باقی مانده و در متون تاریخی فقط اسمی هرچند مبهم از آن باقی مانده است که تمام تختگاه را با عنوان «مسجد» معرفی می‌کنند، در صورتی که فقط بخش‌هایی از تالار آپادانا به مسجد تبدیل شده بود.

منبع: خبرآنلاین