طی ۷۰ سال گذشته نام فلسطین با جنگ و اشغالگری رژیم صهیونیستی گره خورده و تحولات سیاسی مانع از آن شده تا مردم جهان تصویر روشنی از میراث فرهنگی و تاریخی این سرزمین داشته باشند، حتی هیچ آماری از میراث ناملموس فلسطینی‌ها وجود ندارد و عمده آثار مشهور این کشور هم در مناطقی جای گرفته […]
طی ۷۰ سال گذشته نام فلسطین با جنگ و اشغالگری رژیم صهیونیستی گره خورده و تحولات سیاسی مانع از آن شده تا مردم جهان تصویر روشنی از میراث فرهنگی و تاریخی این سرزمین داشته باشند، حتی هیچ آماری از میراث ناملموس فلسطینی‌ها وجود ندارد و عمده آثار مشهور این کشور هم در مناطقی جای گرفته که صهیونیست‌ها بر آن سلطه دارند.
طی دهه‌های گذشته رژیم صهیونیستی با حفاری‌های غیرمجاز در قسمت پایین مسجد الاقصی، تصاحب اموال تاریخی در فلسطین و یا خروج بدون مجوز بخشی از آثار باستانی از مرزها، به دنبال پاک کردن نشانه‌های تمدن اسلامی در این کشور بوده، تا جایی که بنا بر آمار اداره آثار و میراث فرهنگی فلسطین، سرقت و تجارت آثار باستانی و تاریخی فلسطین پس از انتفاضه اقصی در سال ۲۰۰۰ افزایش چشمگیری پیدا کرد، اما پس از عضویت فلسطین در یونسکو، این کشور با هدف مقابله با تاریخ سازی یهودی ها، به صورت جدی پیگیر ثبت میراث فرهنگی خود شد.
میراث پنهان یک سرزمین
در همین راستا ژوئن ۲۰۱۲ (تیرماه سال ۹۱) و با درخواست ده‌ها گروه مدنی فلسطینی، کلیسای «المهد» در بیت لحم به عنوان میراث جهانی در فهرست آثار یونسکو به ثبت رسید، همچنین در سال ۲۰۲۱ لباس سنتی فلسطینی‌ها در فهرست میراث ناملموس یونسکو قرار گرفت.
از سوی دیگر علاقه مردم این سرزمین به میراث و فرهنگ و تمدن شان باعث شد تا خانه‌ای در غزه، به موزه‌ای برای نمایش آثار باستانی تبدیل شود.
این موزه از سوی یک فلسطینی به نام مروان شهوان راه اندازی شد و او سنگ نوشته‌ها، طرح‌های هندسی، سکه‌های باستانی و لباس‌های سنتی زنان این کشور پیش از سال ۱۹۴۸ را به نمایش گذاشت که اطلاعات زیادی در مورد تاریخ غزه را بازگو می‌کرد.
بیشتربخوانید
هویتی که اسرائیل به نام خود فاکتور زد
فلسطین از لحاظ آثار باستانی یکی از ثروتمندترین کشور‌های جهان محسوب می‌شود و بر اساس آمار اداره آثار باستانی بیش از ۱۹۰۰ مکان باستانی اصلی و ۱۰ هزار اثر وجود دارد که اسرائیل با تسلط غیرقانونی بر آنها در راستای برای نابودی تاریخ، تمدن و هویت ملت فلسطین تلاش می‌کند.
«عکا»، «یافا»، «قدس» و «طبریا» از جمله آثار تاریخی در شهر‌های اصلی فلسطین محسوب می‌شوند که از حملات صهیونیست‌ها در امان نبوده اند، اسرائیل حتی میراث غذایی فلسطینی‌ها را هم از آن خود کرد و با حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، هویت فلسطینی‌ها را به نام خود فاکتور کرد.
تخریب بیش از ۵۰۰ محوطه باستانی از سوی اسرائیل
بر اساس اعلام دپارتمان آثار باستانی و میراث فرهنگی فلسطین، بیش از ۵۰۰ محوطه باستانی و بیش از ۱۵۰۰ مکان دیدنی باستانی مورد سرقت و تخریب سارقان آثار باستانی ورژیم اسرائیل قرار گرفته است.
حدوداً ۲۰ روز پیش از آغاز طوفان الاقصی، یونسکو در چهل و پنجمین نشست خود، آثار باستانی شهر اریحا در فلسطین را در فهرست میراث جهانی قرار داد و در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما به تازگی شهر باستانی اریحا در فلسطین را به فهرست مکان‌های حفاظت شده یونسکو اضافه کرده ایم.»
أریحا (شهر ماه) با قدمتی ۹ هزار ساله، امروز اولین شهر باستانی زنده دنیا و نخستین سکونت‌گاه شهری تاریخ محسوب می‌شود، اما در کنار آن آثاری تاریخی بی شماری در فلسطین جا خوش کرده که بیم تخریب کامل آنها در جریان درگیری‌های اخیر بیشتر شده است.
تخریب‌ها ادامه داد
چندی پیش یعنی در تاریخ ۲۱ اکتبر ۲۰۲۳ (۲۹ مهرماه ۱۴۰۲)، رژیم صهیونیستی یک کلیسای تاریخی در شهر غزه را بمباران کرد که طی آن ۲۰ نفر که به گفته منابع خبری ۸ نفر از آنان کودک بودند، شهید شدند.
کلیسای سن پورفیریوس به نام اسقف قرن پنجم غزه نامگذاری شده، به قرن ۱۲ تعلق دارد و یکی از قدیمی‌ترین کلیسا‌های جهان بود که بین سال‌های ۱۱۵۰ و ۱۱۶۰ میلادی ساخته شده بود.
قصر هِشام، صومعه لاتین، دیرالقرنطل (صومعه‌ای در کوهستان)، دره قلط، خان العمدان، مسجد ابراهیمی، حرم شریف، جبل الفریدیس، کلیسای مقبره مقدس و سبسطیه نابلس از جمله آثار تاریخی دیگری هستند که هر کدام هویت سرزمین فلسطین به شمار می‌روند که به دلیل جنگ‌های پی در پی، محاصره، نقش محدود مقامات مسئول و عدم آگاهی اجتماعی در خطر هستند.
منبع: برنا
