«تابناک با تو» – عطسه دلایل متنوعی دارد. به طور کلی عطسه، رفلکس محافظتی سیستم تنفسی و خارج از کنترل آگاهانه ما است و در بسیار اوقات با آن محرک‌ها از داخل بینی به بیرون پرتاب می‌شوند و حذف می‌شوند. فشار مجاری تنفسی هنگام عطسه بیش از ۳۰ برابر بیشتر از تنفس سنگین در حین ورزش […]
«تابناک با تو» – عطسه دلایل متنوعی دارد. به طور کلی عطسه، رفلکس محافظتی سیستم تنفسی و خارج از کنترل آگاهانه ما است و در بسیار اوقات با آن محرک‌ها از داخل بینی به بیرون پرتاب می‌شوند و حذف می‌شوند.
فشار مجاری تنفسی هنگام عطسه بیش از ۳۰ برابر بیشتر از تنفس سنگین در حین ورزش است. برآورد سرعت جریان هوا در هنگام عطسه از ۵ متر در ثانیه تا بیش از ۱۵۰ کیلومتر در ساعت متغیر است.
گاهی اوقات می‌توانید با گرفتن بینی با انگشت یا فشار دادن انگشت بر روی زیر بینی زیر آن جلوی عطسه را بگیرید. با این کار پاسخ‌های عصبی را با تحریک خارجی تغییر می‌دهید. اما با توجه به سرعت عطسه، ممکن است ایده خوبی نباشد که آن رفلکس عطسه را بعد از شروع آن متوقف کنید.
عطسه زمانی شروع می‌شود که اعصاب حسی در بینی ما توسط یک ماده محرک مانند آلرژن‌ها، ویروس‌ها، باکتری‌ها یا حتی مایعات تحریک شوند. سپس اعصاب حسی این اطلاعات تحریک‌کننده را به مغز منتقل می‌کنند.
هنگامی که مقدار کای یا آستانه‌ای از سیگنال‌های تحریک‌کننده به مغز می‌رسد، رفلکس عطسه تحریک می‌شود. عطسه ابتدا شامل تنفس عمیق و افزایش فشار در داخل مجاری هوایی است. سپس با انقباض دیافراگم و عضلات دنده، چشم‌ها معمولا بسته می‌شوند و بازدم قوی که همان عسطه باشد، رخ می‌دهد.
هنگام بازدم عطسه، زبان شما تا سقف دهان بلند می‌شود. این کار پشت دهان را می‌بندد تا هوا بیشتر از طریق بینی شما وارد شود. هوای خارج شده از طریق بینی، محرک‌هایی را که باعث عطسه می‌شوند، خارج می‌کند.
اعصاب سه قلو بزرگترین اعصاب از ۱۲ جفت اعصاب جمجمه ما و بزرگترین اعصاب حسی در بدن هستند.
اعصاب سه قلو چپ و راست اطلاعات حسی را از صورت به مغز منتقل می‌کنند. این اطلاعات حسی شامل لمس، درد و تحریک پوست صورت و مخاط داخل بینی و دهان است. در داخل هر عصب سه قلو هزاران شاخه عصبی وجود دارد که هر کدام نوع خاصی از اطلاعات حسی را حمل می‌کنند.
اعصاب حسی که سیگنال‌های درد و تحریک‌کننده را حمل می‌کنند باریک هستند، در حالی که اعصابی که اطلاعات لمسی را حمل می‌کنند وسیع‌تر و سریع‌تر هستند.
در نخاع، این اعصاب قبل از ارسال پیام خود به مغز، از طریق نورون‌های داخلی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. نورون‌های داخلی «دروازه‌های» کنترل درد هستند.
عصب حامل سیگنال درد به نورون داخلی می‌گوید که “دریچه” را باز کند تا سیگنال درد به مغز برسد. اما اعصاب بزرگ‌تری که اطلاعات لمسی را حمل می‌کنند، می‌توانند «دروازه» را ببندند و پیام‌های درد را که به مغز می‌رسند مسدود کنند. به همین دلیل است که مالش ناحیه آسیب دیده می‌تواند احساس درد را کاهش دهد.
یک مطالعه نشان داده که تحریک اعصاب سه قلو با حرکت فک باعث کاهش درد دندان می‌شود. هنگامی که نوزادان به طور غریزی چیز‌هایی را گاز می‌گیرند یا هنگام دندان درآوردن گوش خود را می‌کشند، می‌توانیم این را در عمل مشاهده کنیم. این اقدامات می‌تواند اعصاب لمسی سه قلو را تحریک کرده و سیگنال‌های درد را از طریق مکانیسم کنترل دروازه کاهش دهد.
گذاشتن انگشت زیر بینی جلوی عطسه را می‌گیرد
راه‌های زیادی برای جلوگیری از عطسه وجود دارد. این‌ها شامل کشیدن گوش، قرار دادن زبان روی سقف دهان یا پشت دندان‌ها، لمس بینی یا حتی فشار انگشت به بینی است.
همه این‌ها اعصاب لمسی سه قلو را با این هدف تحریک می‌کنند که به نورون‌های داخلی بگویند “دروازه را ببندند. این کار می‌تواند مانع از رسیدن سیگنال‌های تحریک‌کننده به مغز و تحریک عطسه شود.
اما آیا باید جلوی عطسه را گرفت؟
اگر یک عامل تحریک‌کننده در بینی شما واکنش عطسه ایجاد کرده باشد، اما در جایی هستید که ممکن است عطسه کردن نامناسب به نظر می‌رسد، چه؟ آیا باید آن را متوقف کنید؟
بستن دهان یا بینی در هنگام عطسه باعث افزایش فشار در مجاری هوایی ۵ تا ۲۰ برابر بیشتر از یک عطسه معمولی می‌شود. این فشار باید به جای دیگری منتقل شود و می‌تواند به چشم، گوش یا رگ‌های خونی شما آسیب برساند. این کار ممکن است به صورت خیلی نادر گشادشدگی‌های رگ یا آنوریسم مغزی را بترکاند، یه به ساختار گلو و ریه آسیب برساند.
احتمالاً بهترین کار این است که با درمان آلرژی یا مقابله با عوامل محرک از رفلکس عطسه جلوگیری کنید. در صورت عدم موفقیت، به سادگی بپذیرید که هر کسی ممکن است عطسه کند و در دستمال ماغذی عطسه کنید!
منبع: یک پزشک
