افسانه یا واقعیت؛ آیا درختان احساس دارند؟

۳۲ محقق بین‌المللی در زمینه مطالعات گیاهان و جنگل‌ها این ادعاها را ارزیابی و در نشریه Trends in Plant Science نتایج خود را منتشر کرده‌اند.

این تحقیق به هدایت پروفسور دیوید جی. رابینسون، محقق بازنشسته رشته زیست‌شناسی سلولی در مرکز مطالعات اورگانیسمی در دانشگاه هیدلبرگ انجام شده است. در این پژوهش محققان نتیجه‌گیری کردند که حدس‌شان با واقعیت برابر است و نسبت به پیامدهای نسبت دادن صفات انسانی به گیاهان هشدار دادند.

بررسی ادعاهای رایج

این مقاله به بررسی دو ادعا در دو کتاب معروف درباره زندگی پنهانی گیاهان پرداخت و اصطلاح رایجی به نام «مادر-درخت» را بررسی کرد.

محققان گزارش می‌دهند که در این آثار به درختان صفات، خصیصه‌ها و رفتارهای انسانی نسبت داده شده است. مثلا گفته شده که درختان قادر به درک درد و لذت هستند، با هم ارتباط برقرار می‌کنند و رفتارهای ایثارگرانه در قبال هم دارند.

محققان به هدایت پروفسور رابینسون شواهدی را ارائه می‌دهند که نشان می‌دهد ادعاهای اصلی این کتاب‌ها به لحاظ علمی غیرقابل دفاع است.

محققان می‌گویند مقالات علمی متعدد درباره اهمیت رقابت بین‌گونه‌ای به وضوح با ادعای وجود گونه واحدی که اعضای آن از یکدیگر حمایت و یکدیگر را زنده نگه می‌دارند، در تعارض و تناقض است.

افسانه مادر-درخت

این تحقیق همچنین مطالعات جدیدتری که مفهوم «مادر-درخت» را اشاعه می‌دهند، غیرقابل دفاع دانسته است. بسیاری از انتشارات مبتنی بر این مفهوم مفروض می‌دانند که کربن به صورت هدفمند از درختان مسن‌تر به درختان جوان‌تر منتقل می‌شود و این انتقال نیز از طریق قارچ‌های شبکه‌ای ـ میکوریزا ـ اتفاق میفتد. اما به دلیل آنکه نمونه‌هایی برای انجام آزمایش کنترل وجود ندارد، این ادعاها غیرقابل دفاع است.

پروفسور رابینسون می‌گوید: «و جایی هم که داده‌ها حقیقتا این انتقال را نشان می‌دهند، مقدار کربن انتقال یافته به قدری کم است که به لحاظ فیزیولوژیکی برای درخت گیرنده غیرضروری دانسته می‌شود.»

محققان درنهایت می‌گویند اگر تصمیم‌گیری‌های سیاسی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی صرفا بر اساس «پیام‌های جذاب، اما به لحاظ علمی غلط» چنین مقاله‌هایی صورت بگیرد، چنین ادعاهایی می‌تواند پیامدهای مرگباری برای سازگاری درختان جنگل‌ها با تغییرات اقلیمی داشته باشد.

۲۲۷۲۲۷