کارشناس خانواده : مهمترین نهاد جامعه ساز و جامعه پذیرکردن افراد در کشورمان نهاد خانواده است.
به گزارشزیرنویس، برنامه سلام خبرنگار شبکه خبر با خانم زهرا میرزایی کارشناس خانواده درباره روزخانواده گفتگو کرد.
مجری: امروز در تقویم رسمی کشور به عنوان روز خانواده نام گذاری شده و همچنین روز تکریم بازنشستگان روز حجاب و عفاف را هم پشت سر گذاشتیم که در روز پایانی هفته برنامه‌هایی به همین مناسبت برگزار شده بود امروز هم تکریم حجاب و عفاف و نقش آن در خانواده برگزار می‌شود. با حضور ۲۰ وزارتخانه و دستگاه مرتبط و همچنین به میزبانی معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری و مرکز ارتباطات مردمی ریاست جمهوری. خانواده ایرانی و خانواده ایرانی اسلامی هم جزو ویژگی‌های فرهنگی مان است.
قدری در این خصوص بگویید که در چه جایگاهی قرار دارد این موضوع برایمان و در بین سایر اقوام، خانواده ایرانی و خانواده ایرانی اسلامی به چه معناست و با چه شاخصه هایی؟
خانواده یکی از پایه‌های فرهنگ ایرانی است
جایگاه خانواده کجاست
زهرا میرزایی کارشناس خانواده: هر کسی که در ایران بزرگ شده باشد می‌داند که جایگاه خانواده کجاست تقریبا مهمترین نهاد جامعه ساز و جامعه پذیرکردن افراد در کشورمان نهاد خانواده است.
فکر می‌کنم یک موضوع بدیهی در اذهان همه مردم ایران است جدای از آن فضای سیاست گذاری، جامعه شناسی یا حوزه‌های علمی که به این نهاد و حوزه می‌پردازند. اما در متون تاریخی مان همیشه به این پرداخته شده که خانواده یکی از پایه‌های فرهنگ ایرانی بوده این فرهنگ ایرانی، در اقوام مختلف خانواده بسیار اهمیت دارد.
باتوجه به آن ویژگی‌های قومیتی، ولی همیشه خانواده و آن فضای خانوادگی که توضیح می‌دهم البته خانواده نه به این شکلی که الان در ذهن مان است. و در فرهنگ اسلامی هم آن تاکیدی که در رابطه با تشکیل خانواده و اهمیت حفظ خانواده به عنوان یک نهاد مهم داریم شاید نسبت به کمتر موضوعی در دین اسلام پرداخته شده باشد.
به طوری که می‌بینیم یکی از گروه‌هایی که مورد رحمت الهی قرار می‌گیرند کسانی اند که در رابطه با تشکیل خانواده تلاش می‌کنند در رابطه با بهم رساندن جوان‌ها تلاش می‌کنند و از آن طرف کسانی که در حفظ خانواده تلاش می‌کنند،
اما یک نکته وجود دارد آن هم این که در دنیای مدرن امروزی خانواده را به معنی پدر، مادر یا زوجه و نهایتا فرزند درنظر می‌گیریم، اما در فرهنگ ایرانی اسلامی خانواده به مفهوم خانواده گسترده مدنظر است،
چون افراد در این فضای گسترده باهم تعامل می‌کردند و نقش‌ها را اجرا می‌کنند با حمایت همدیگر و این خیلی مهم است که وقتی مادری فرزنددار می‌شود بقیه بانوان در این فرزندآوری بهش کمک می‌کنند.
وقتی پدری قصد می‌کند که فرزندانش را افزایش بدهد دیگر اعضای خانواده برادران، پدربزرگ و این‌ها همه همان طور که در دین اسلام وظایفی هم برایشان متصور است در فرهنگ ایرانی اسلامی برای همه این افراد تحت عنوان صله رحم یا حمایت‌های خانوادگی وظایفی مشخص شده است.
مجری: شاید قدری از این فضا فاصله گرفتیم، قدری بیشتر.
میرزایی: شاید بشود گفت بله فاصله گرفتیم، اما هنوز فرهنگ مان است هنوز حمایته است حتی بین روابط دوستانه انگار که افراد وقتی دوست نزدیکشان بچه دار می‌شوند باید بروند دیدنش باید بهش تبریک بگویند یعنی فکر می‌کنم آن در فرهنگ مان است.
مجری: هنوز است، ولی دو اتفاق شاید بتوانیم بگوییم افتاده یکی وضعیت جامعه به ویژه مسایل اقتصادی و از طرفی هجمه‌هایی که دشمن دارد.
قطعا خانواده را به عنوان یکی از نقاط هدف خودش قرار داده و این فاصله‌ای که اشاره کردم و تایید کردید شاید بتوان گفت از هر دو منظر دارد اتفاق می‌افتد چه باید کرد برای مقابله با این جریان از هر دو منظر هم داخلی و هم خارجی.
میرزایی: از زمانی که استعمار ورود کرد به خاورمیانه و کشور‌های اسلامی برای تامین منافع اقتصادی خودش تلاش کرد که یک مقدار فرهنگ را تغییر بدهد و تضعیف کند برای این که خودش را جا بیندازد و منافع خودش را تامین کند آن به کنار که باید آن را بشناسیم.
اما داخلی ما یک مطالباتی در حوزه سیاست گذاری در حوزه تقویم و سیاست‌های بسیار خوبی در حوزه خانواده در کشورمان داریم، ولی این‌ها اجرایی نمی‌شود و یکی از عوامل این که در حوزه خانواده به آن چیزی که می‌خواهیم نمی‌رسیم این است که نقش‌ها را تک تک درنظر می‌گیریم. یعنی می‌خواهیم بحث فرزندآوری را حمایت کنیم از خانم حمایت می‌کنیم
به نیابت از همه پدران می‌خواهم مطالبه کنم یک مقدار در نقش پدری با مردان جامعه مان باید مهربان باشیم و آنها را حمایت کنیم و آموزش بدهیم.
متاسفانه هیچ نهادی در جامعه مان مخصوصا پدر بودن را یاد نمی‌دهد مهارت هایش را آموزش هایش را یاد نمی‌دهد. نکته بعدی این که نقش، نقش نبینیم مادر را فقط مادر نبینیم فرزندش را ببینیم مادر را در نقش اجتماعیش ببینیم و همه این‌ها را یک نگاه جامع به فضای “خانواده” داشته باشیم.
نکته بعدی این که مردم خودشان باید بیشتر تلاش کنند یعنی باید بشناسیم که من وظیفه دارم وقتی دخترخاله ام بچه دار می‌شود شرایطش سخت است.
من هم بچه کوچک دارم گاهی دعوتش کنم دخترش را بیاور کنارم پسرت را بیاور کنارم و نیم ساعت بخواب این خیلی مهم است یعنی خود مردم باید تلاش کنند برای این فضا و برای حمایت اجتماعی از همدیگر که مهمترین عامل خوب افراد است.
مجری: جدای از سبقه تاریخی که اشاره کردید به ویژه در سال‌های اخیر مشخصا خود دشمن هم اعلام کرده که نهاد خانواده را هدف قرار داده برای مقابله با این جریان چه باید کرد؟
میرزایی: برای مقابله با این جریان یک بخشیش همان بخش سیاست هاست بدانید بالاخره باید این را بپذیریم که نهاد خانواده هرچقدر تقویت بشود خودش به صورت فطری خودش را حفظ خواهد کرد.
ما باید بپذیریم که خانواده به اقتصاد امن نیاز دارد خانواده به نشاط نیاز دارد که بخشی از این نشاط را خود افراد را تامین می‌کنند در فضای “خانواده” و بخش زیادیش نیاز به این است که فضای جامعه خانواده دوست بشود “خانواده”پذیر بشود. افراد باید بتوانند در همه فعالیت‌های اجتماعی شان حضور خانوادگی داشته باشند.
نکته بعدی همان نکته‌ای که گفتم وقتی به خانواده نگاه می‌کنیم افراد را تک تک ندیدیم نوجوان را جدا نبینیم حوزه نوجوان حوزه بسیار مهمی است که نیاز داریم به این بپردازیم که پدر و مادر وظیفه دارند نوجوان خودشان را برای حضور اجتماعی آماده کنند.
منبع:صدا و سیما
