مظفرالدین‌شاه با امضای فرمان مشروطیت، درخواست متحصنین در جنبش مشروطه ایران را پذیرفت و با مشارکت مردم در امر حکومت موافقت کرد و بدین ترتیب در سرزمین ایران برای نخستین‌بار حکومت مشروطه تأسیس شد.
زیرنویس-گروه تاریخ: ۱۱۷ سال پیش فرمان مشروطیت در ایران صادر شد. فرمانی که در اصل تشکیل مجلس شورای ملی بوده است. مظفرالدین‌شاه قاجار در ۱۳ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی آن را امضا کرد و یک روز بعد در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ فرمان مشروطیت صادر شد.
مشروطه برخلاف تصور عام به معنی تشکیل مجلس و نوشتن قانون اساسی نیست؛ بلکه یک نوع شیوه حکومتی است و فراتر از درخواست‌های مردم در تابستان ۱۲۸۵ و پاسخ مظفرالدین‌شاه به آن‌ها. خالی‌ازلطف نیست بدانیم؛ مشروطه که بسیاری آن را ترجمه دقیق کلمه constitution می‌دانند از کلمه شارت (charte La) فرانسوی گرفته شده است. اولین‌بار این واژه را آقامیرزا صادق با ترجمه همان کنستیتوسیون پیشنهاد داد.
این مشروطه‌خواه تبریزی معتقد بود که واژه مشروطه را از مصدر شرط و مشروط کردن نگرفته‌اند و اساساً این کلمه را نه‌تنها عثمانی‌ها نساخته‌اند، بلکه آن‌ها هم این کلمه را از کلمه شارت (charte La) فرانسوی گرفته‌اند که به معنای فرمان، منشور و قانون است. به گفته تقی‌زاده این واژه ابتدا از فرانسه به عثمانی، سپس به تبریز و در نهایت به ادبیات سیاسی ما افزوده شده است.
مظفرالدین‌شاه با امضای این فرمان، درخواست متحصنین در جنبش مشروطه ایران را پذیرفت و با مشارکت مردم در امر حکومت موافقت کرد و بدین ترتیب در سرزمین ایران برای نخستین‌بار حکومت مشروطه تأسیس شد.
بعد از تهیه نظام‌نامه انتخابات و امضای شاه، انتخابات مجلس در شهریور ۱۲۸۵ هـ . ش برگزار گردیده و نخستین مجلس مشروطه در مهرماه همان سال تشکیل شد که در اولین اقدام خود نوشتن قانون اساسی را به کمیته‌ای واگذار کرد.
در متمم قانون اساسی برای نخستین‌بار نام کشور، به ایران تغییریافته و صاحب‌پرچم رسمی گردید، همچنین مذهب رسمی شیعه و پایتخت تهران معرفی شد.
به گزارش پایگاه خبری زیرنویس، یکی از مهم‌ترین نکات متمم قانون اساسی اختصاص بخشی از آن به حقوق ملت بود. کلمه‌ای که می‌توان آن را محصول درست و دقیق مشروطه در ایران دانست. در این متمم برای نخستین‌بار با اعلام پادشاهی مشروطه – که پیش‌ازاین محمدعلی شاه فرمان آن را امضا کرده بود – اداره کشور با نظارت شاه به مشارکت سه قوه مجریه (کابینه یا دولت)، مقننه (مجلس) و قضاییه (عدلیه) سپرده شد.
پس وقتی به معنای آن دقت کنیم متوجه می‌شویم؛ مشروطه فقط به اصلاح یا ایجاد یک قانون محدود نمی‌شود، بلکه تغییر ساختار حکومتی است. ساختار حکومتی‌ای که بر پایه استبداد شاه و فرمان‌برداری محض رعیت بوده و حالا مردم حق حکم، حاکمیت و سرنوشت خود را به دست گرفته‌اند. مفاهیمی مانند قانون اساسی، مجلس آزادی، انتخابات، تفکیک قوا با این انقلاب مطرح شد. هر چند دوام چندانی نداشت و به‌زودی مورد هجوم قرار گرفت؛ ولی اصل “وجود قانون اساسی” در سخت‌ترین دوره‌ها برقرار ماند.
با همه افت‌وخیزها و کشمکش‌هایی که برای نوشتن متمم قانون اساسی پیش آمد، بالاخره به روی کاغذ “ایران” به جمع کشورهای صاحب دموکراسی پیوست.
و مهم‌تر، تجربیات ارزشمندی بود که از انقلاب مشروطه در وقوع انقلاب اسلامی موردتوجه و استفاده واقع شد. در واقع، انقلاب مشروطه را باید به‌عنوان یک نقطه عطف در تاریخ ایران به شمار آورد و برای ساخت آینده کشور از آن بهره جست. تلاش برای تأمین و تضمین حقوق انسانی و شهروندی برای هر ملتی سختی‌هایی به دنبال دارد. بی شک بیش از هزاران نفر برای به‌دست‌آوردن و ایجاد این حق تلاش کرده اند و ما امروز به‌راحتی از این حقوق بهره‌مند هستیم.
- نویسنده : گروه تاریخ زیرنویس
- منبع خبر : زیرنویس نیوز
ناشناس
تاریخ : ۱۰ - مهر - ۱۴۰۲چه جالب بود