عبدالرضا مُدرّس‌زاده – روزنامه اطلاعات: خدای را سپاس که جان و توان و امکان ما را برای رسیدن به جشن درخشان شب چله یا همان یلدای معروف  فراهم ساخت. جشنی که اگر چه بر اساس رخدادی طبیعی و همیشه مکرر پا گرفته‌است اما در درون خود بسیاری از نمادها و نمودهای فکر و فرهنگ ایرانی و […]

عبدالرضا مُدرّس‌زاده – روزنامه اطلاعات: خدای را سپاس که جان و توان و امکان ما را برای رسیدن به جشن درخشان شب چله یا همان یلدای معروف  فراهم ساخت. جشنی که اگر چه بر اساس رخدادی طبیعی و همیشه مکرر پا گرفته‌است اما در درون خود بسیاری از نمادها و نمودهای فکر و فرهنگ ایرانی و اسلامی را دارد که درنگ در آنها پاسداشت چنین مناسبتی و همانندان آن را الزام‌آور می‌کند.
اگر این جشن زایش روشنایی در زمستان سرد و آمیخته به برف و باران رحمت الهی بتواند چند روزی از رنج‌های انباشته   بر ذهن و روان مردم خوب ایران بکاهد، ـ که چنین هم هست ـ جای آن دارد که بیشتر به آن پرداخته شود.

نخستین پیام این جشن همان است که بزرگانی چون سعدی و حافظ هم به آن پرداخته‌اند : که «آخری بود آخر شبان یلدا را» و نیز ظلم‌های ستبر و تیره چون شب یلدا گذشتنی و ناپایدار است. درست درحالی که سیاهی و درازی شب به اوج خود می‌رسد ، ناگهان بشارت زایش دوباره خورشید و پیروی روشنایی بر تاریکی و کاسته‌شدن از شکوه ظاهری شب آشکار می‌شود.

اگرچه این پیروزی روشنایی در آغاز بسیار اندک و حتی غیر قابل حس‌کردن، به شمار می‌رود اما اندک اندک چهره روز تابناک‌تر از گذشته خود را نشان می‌دهد تا در بهار و نوروز این جلوه‌گری افسونگر و خیره‌کننده می‌شود و این معنی با خود این پیام را دارد که برای رسیدن به اعتدال بهاری، بایست چشم‌به‌راه بود و اندک‌اندک افزوده‌شدن بر تاب و توان روشنایی را قدر دانست   هم‌چنان که به کوتاهی گراییدن روزها و غلبه‌یافتن شب و تاریکی هم محصول پیش‌روی سیاهی و تاریکی در مقیاس هر روز بیشتر از دیروز بوده‌‍است . اگر چه این روند، طبیعی و ناگزیر است اما درس‌دهی و عبرت‌فزایی آن هم پابرجاست و می‌توان در نشست‌های جشن شب چله این عبرت‌های برآمده از نظم طبیعت را برای هم بازگو کرد.

پیام دیگر بحث اغتنام‌فرصت است که آن هم خوشبختانه در عرفان و ادبیات ما بسیار به آن پرداخته شده‌است. در چنین جشنی صحبت از غلبه و برتری ثانیه‌‎هاست که غنیمت‌شمردن اوقات عمرِ بی‌بازگشتِ آدمی از درک و دریافت همین ثانیه‌ها آغاز می‌شود که بر همین اساس درست گفته‌اند: شب صحبت غنیمت دان، و: در میان این و آن فرصت شمار امروز را. از یاد نبریم که بخشی از کامروایی‌ها و رنج‌های هر ملت بستگی به مدیریت زمان و از دست ندادن فرصت‌ها دارد، چیزی که در کشور ما کمتر بدان پرداخته می‌شود، در حالی که تعابیر: «حیف اوقات که یکسر به بطالت برود»، از شعارهای فرهنگ و تمدن ماست.

 نکته دیگر در باره جشن شب‌چله ، دقت نیاکان دانشمند ماست که این‌گونه محاسبات جانفرسا و البته دقیق را با اندک ابزارها و امکانات در سده‌های پیشین به انجام رسانیده‌اند و هنوز آثار نبوغ و هنر ایشان شایان بهره‌برداری و استناد است. این گاه‌شماری‌های برآمده از توان و تخصص آمیخته با غیرت ملی و پاسداشت جایگاه تمدنی ایران اکنون برای ما پشتوانه‌‎ای ارزشمند و همچنان غرورآفرین است.

ارزش دیگر و آورده شکوهمند این جشن در دل سرمای زمستان ؛ برانگیخته‌شدن حس همدلی و همراهی و نوع‌دوستی است که ایرانیان آزاده و مسلمان به آن زبانزدند. ایرانیانی که از عادات تمدنی ایشان قسمت‌کردن شادی‌ها با هم و دیگران را در شادی و نوش و پوش خود درآوردن است و برایشان رمضان و نوروز و یلدا فرقی ندارد و در قاموس ایشان (چون مولای متقیان امام علی علیه‌السلام) خود سیر خوابیدن و دیگران را گرسنه یافتن، نیست.

امید است جشن شب چله یا یلدای امسال ما با برکات و عنایات خاص الهی و نیز با حضور دل‌های روشن‌شده از آفتاب همدلی و همراهی، برای همه ایرانیان شب و روزی سراسر خاطره و امید و لبخند در کنار کرسی‌های یادگار نیاکان و آمیخته با رنگ و بوی شب‌چره‌هایی باشد که کمترین درس‌شان به ما خندان و شاداب بودن است.

منبع خبر: اطلاعات انلاین

این خبر از سایت منبع نقل شده و پایگاه خبری زیرنویس در قبال محتوای آن مسئولیتی ندارد. در صورت نیاز، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا بررسی گردد.

«از کودکان در مراسمی دیگر پذیرایی می‌شود»؛ جمله ای شیک، اما ویرانگر ۲۹ آذر ۱۴۰۴

واکاوی پیامدهای فرهنگی و اجتماعی حذف کودکان از مراسم‌ها«از کودکان در مراسمی دیگر پذیرایی می‌شود»؛ جمله ای شیک، اما ویرانگر

ازدواج؛ از اجبار اجتماعی تا انتخاب فردی: چرا برخوردارها کمتر ازدواج می‌کنند؟ ۲۲ آذر ۱۴۰۴

تحلیل جامعه‌شناختی کاهش ازدواج و فرزندآوری در ایرانازدواج؛ از اجبار اجتماعی تا انتخاب فردی: چرا برخوردارها کمتر ازدواج می‌کنند؟

چهره‌های مشهور و القای مصرف گرایی و مصرف زدگی ۱۷ آبان ۱۴۰۴

لزوم تمرکز بر خدمت به جای زندگی خصوصیچهره‌های مشهور و القای مصرف گرایی و مصرف زدگی

زیرنویس را در شبکه‌های اجتماعی همراهتان داشته باشید