به گزارش زیرنویس، اگر فرزندی در سنین نوجوانی دارید یا خودتان آن دوران را به یاد میآورید، احتمالاً میدانید که جهش رشد در این دوره بسیار سریع است. بهطوریکه بعضی از نوجوانان طی یک سال ممکن است بین ۱۰ تا ۱۳ سانتیمتر افزایش قد داشته باشند. اما آیا این بازه زمانی سریعترین دوره رشد در […]
به گزارش زیرنویس، اگر فرزندی در سنین نوجوانی دارید یا خودتان آن دوران را به یاد میآورید، احتمالاً میدانید که جهش رشد در این دوره بسیار سریع است. بهطوریکه بعضی از نوجوانان طی یک سال ممکن است بین ۱۰ تا ۱۳ سانتیمتر افزایش قد داشته باشند. اما آیا این بازه زمانی سریعترین دوره رشد در طول زندگی انسان است؟ شگفتآور است که پاسخ منفی است! در حقیقت، دوران نوجوانی دومین مرحله پرشتاب رشد انسانی محسوب میشود.
“شان کامینگ”، استاد رشته سلامت از دانشگاه بث بریتانیا، میگوید: «ما روند رشد افراد را از تولد تا بلوغ بررسی کردهایم و به وضوح، دوران دو سال اول زندگی سریعترین زمان رشد است. نوزادان در این مدت بیشترین سرعت رشد را تجربه میکنند.»
رشد نوزادان در این بازه زمانی میتواند حدود ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر در سال باشد، که این رقم بیش از دو برابر سرعت رشد نوجوانی است.
پس از این دوره، سرعت رشد کاهش پیدا میکند. کامینگ میگوید: «در پایان نوزادی و هنگام شروع دوران کودکی، رشد جسمانی اولویت کمتری پیدا میکند.»
میزان رشد کودکان در سنین مختلف
به گفته “بکستر-جونز”، پس از رسیدن به سن چهار سالگی تا دوران بلوغ، سرعت رشد به حدود ۵ تا ۶ سانتیمتر در سال کاهش مییابد. این مرحله نیز به عنوان دومین دوره پرشتاب رشد در انسان شناخته میشود.
در اوج دوران بلوغ، میانگین رشد سالانه دختران حدود ۹ سانتیمتر و پسران نزدیک به ۱۰ سانتیمتر است. البته این اعداد میانگین هستند و میتوانند برای برخی افراد بیشتر یا کمتر باشند.
کامینگ توضیح میدهد: «اگر رشد را بهصورت منظم اندازهگیری کنیم، دورههایی از رشد بسیار سریع را مشاهده خواهیم کرد که بدن پس از آن، نیاز به تطبیق پیدا میکند. مطالعات نشان دادهاند که در برخی موارد، سرعت رشد به حدود ۲۰ سانتیمتر در سال هم رسیده است. البته وقتی این اعداد را میانگین بگیریم، معمولاً بین ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر در سال خواهند بود.»
دختران معمولاً جهش رشدی خود را زودتر از پسران، یعنی در حدود ۱۱ سالگی شروع میکنند، درحالیکه پسران معمولاً دو سال دیرتر این تغییرات را تجربه میکنند.
کامینگ افزود: «پسران جهش رشدی شدیدتری نسبت به دختران دارند، زیرا آنها میزان بیشتری از هورمون رشد و همچنین تستوسترون تولید میکنند که به افزایش طول استخوانها کمک میکند.»
توقف رشد و تفاوتهای فردی
جهش رشدی مرتبط با دوران بلوغ معمولاً در ۱۶ سالگی برای دختران و در ۱۸ سالگی برای پسران به پایان میرسد. از آنجا که پسران نهتنها رشد شدیدتری دارند بلکه دوره رشد طولانیتری (حدود دو سال بیشتر) را نیز تجربه میکنند، به طور معمول از نظر میانگین قد، بلندتر خواهند بود.
بکستر-جونز توضیح میدهد: «زمان شروع رشد، ارتباط مستقیمی با قد نهایی فرد ندارد. کسی که زودتر جهش رشد میکند، رشدش زودتر متوقف میشود و کسی که دیرتر شروع به رشد میکند، مدت بیشتری برای بلند شدن قد دارد.»
جهش رشد و تأثیر بر ساختار بدن
رشد شدید از بیرونیترین نقاط بدن آغاز میشود. کامینگ در این باره میگوید: «ابتدا دستها و پاها رشد میکنند، سپس ساقها و بازوها (که بلندترین بخش اندام هستند) شروع به رشد میکنند. به همین دلیل، کودکان در آغاز بلوغ گاهی شبیه به زرافههای کوچک به نظر میرسند، یعنی پاهایی بلند و کشیده دارند.»
زمانی که این فرآیند تکمیل میشود، تنه به عنوان آخرین بخش بدن رشد کرده و ممکن است در کودکانی که دیرتر رشد میکنند، به اندازه اعضای دیگر بدن نرسد. در برخی از رشتههای ورزشی همانند باله و ژیمناستیک، تأکید روی انتخاب افرادی است که دیرتر رشد میکنند، چرا که اندامی کشیدهتر و پاهایی بلندتر دارند. با این حال، افرادی که زودتر رشد میکنند نیز مزایای ورزشی خاص خود را دارند.
رشد سریع، هزینههایی نیز دارد. در طی این دوره، استخوانها ضعیفتر و آسیبپذیرتر میشوند. بیشترین میزان شکستگی استخوانها در دوران رشد جهش نوجوانان رخ میدهد که معمولاً فاصلهای ۹ ماهه با حداکثر رشد استخوانها وجود دارد.
همچنین عضلات و تاندونها حدود ۹ ماه زمان نیاز دارند تا با استخوانهای در حال رشد هماهنگ شوند. این عدم تعادل میتواند موجب بروز آسیبدیدگی در نواحی پاشنه پا، زانوها و کمر شود.
تنوع الگوهای رشد
والدینی که نگران رشد فرزندان خود هستند، باید بدانند که تغییرات و تفاوتهای زیادی در روند رشد طبیعی وجود دارد. بکستر-جونز یادآور میشود: «رشد سریع طبیعی است، اما رشد آهسته هم میتواند کاملاً عادی باشد.»
قد نهایی هر فرد به شدت تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است. علاوه بر آن، ممکن است شرایط نادری همانند بزرگی غده هیپوفیز وجود داشته باشد که باعث تولید بیش از حد هورمون رشد میشود. کودکان مبتلا به این شرایط ممکن است تا ۱۵ سانتیمتر در سال رشد کنند. یک مورد خاص، پسری ۱۳ ساله بود که رشد ۱۹ سانتیمتری در یک سال را تجربه کرد. با این حال، حتی این میزان رشد هم کمتر از سرعت رشد نوزادان است.
این خبر از سایت منبع نقل شده و پایگاه خبری زیرنویس در قبال محتوای آن مسئولیتی ندارد. در صورت نیاز، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا بررسی گردد.
۲۹ آذر ۱۴۰۴واکاوی پیامدهای فرهنگی و اجتماعی حذف کودکان از مراسمها«از کودکان در مراسمی دیگر پذیرایی میشود»؛ جمله ای شیک، اما ویرانگر
۲۲ آذر ۱۴۰۴تحلیل جامعهشناختی کاهش ازدواج و فرزندآوری در ایرانازدواج؛ از اجبار اجتماعی تا انتخاب فردی: چرا برخوردارها کمتر ازدواج میکنند؟
۱۷ آبان ۱۴۰۴لزوم تمرکز بر خدمت به جای زندگی خصوصیچهرههای مشهور و القای مصرف گرایی و مصرف زدگی
 |
 |
 |
 |
